Kodeks pracy reguluje czas pracy pracowników zatrudnionych we wszystkich sektorach. Zwykle jest to 8 godzin na dobę i 40 godzin w tygodniu. Są jednak branże, które wymagają innego trybu pracy, na przykład transportowa, medyczna czy gastronomiczna. Kiedy pracodawca musi zapłacić za nadgodziny? Rozliczanie nadgodzin jest dość skomplikowane. Poniżej przedstawiamy podstawowe informacje.
Definicja nadgodziny zawarta jest w art. 151 § 1 Kodeksu pracy. Według niej jest to praca wykonywana ponad obowiązujące normy czasu pracy oraz ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Co ważne, pracodawca nie może zatrudniać pracowników w dłuższym wymiarze pracy bez wyraźnej przyczyny. Przepisy zezwalają na nadgodziny, kiedy:
• konieczne jest prowadzenie akcji ratowniczej służącej ochronie życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;
• występują szczególne potrzeby pracodawcy.
Pracownikowi przysługuje rekompensata za nadgodziny, która może być udzielona w formie czasu wolnego w wymiarze 1:1 (jeśli z inicjatywą wyjdzie pracownik) lub 1:1,5 (jeśli propozycja wyjdzie od pracodawcy).
Jak nalicza się dodatki za nadgodziny?
Jeśli pracownik nie otrzyma dni wolnych, przysługuje mu dodatek, który może pomóc ci wyliczyć biuro rachunkowe. Kodeks pracy przewiduje za pracę w nadgodzinach dodatki w wysokości:
• 100% normalnego wynagrodzenia za pracę w nocy, niedzielę i święta, które nie są normalnymi dniami pracy według obowiązującego pracownika rozkładu czasu pracy oraz w dniach wolnych udzielonych za pracę w niedzielę lub święto;
• 50% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określono powyżej.
Aby obliczyć normalne wynagrodzenie, stanowiące podstawę do obliczenia nadgodzin, trzeba dodać stałe składniki wynagrodzenia, otrzymaną sumę podzielić przez wymiar czasu pracy obowiązujący w danym miesiącu, a następnie pomnożyć przez liczbę przepracowanych nadgodzin.