Samozatrudnienie jest jedną z form prowadzenia działalności gospodarczej. Brak jest dokładnej definicji samozatrudnienia – najprościej rzecz ujmując – to założenie działalności gospodarczej w celu świadczenia pracy na rzecz osób trzecich w imieniu własnym i na własne ryzyko. Wyjaśniamy, jak powinna być prowadzona księgowość na samozatrudnieniu.
Czym jest samozatrudnienie?
Samozatrudnienie to dość specyficzna forma działalności gospodarczej. W praktyce często pracodawcy namawiają swoich pracowników do przejścia na samozatrudnienie, czyli świadczenia pracy w imieniu własnym i na własny rachunek, w zamian za miesięczną pensję oraz zwrot kosztów związanych z opłacaniem ZUS-u. W takim przypadku pracownik zostaje zwolniony, a następnie świadczy usługi na rzecz byłego pracodawcy jako osoba samozatrudniona. Może dojść także do sytuacji, gdy na etapie poszukiwania pracy przyszły pracodawca oczekuje świadczenia usług jako osoba samozatrudniona. Z samozatrudnieniem możemy mieć również do czynienia, gdy z różnych względów, decydujemy się zrezygnować z etatu i chcemy spróbować własnych sił na rynku. Samozatrudnienie wymusza nie tylko opłacanie składek ZUS, ale także prowadzenie księgowości oraz opłacanie podatków. Samozatrudnienie uwzględnia dwie formy prowadzenia działalności, czyli działalność wykonywaną jako jednoosobowa firma oraz pozarolniczą działalność gospodarczą.
Księgowość na samozatrudnieniu
Samozatrudnienie związane jest z koniecznością prowadzenia dokumentacji księgowej, która jest podstawą do obliczenia należnych fiskusowi podatków. Decydując się na samozatrudnienie, musimy wybrać formę prawną prowadzenia działalności oraz związany z nią sposób opodatkowania. Świadcząc usługi na rzecz byłego pracodawcy, mamy zawężone pole działania w zakresie wyboru formy opodatkowania w pierwszym roku prowadzenia działalności. Dla samozatrudnionych dostępne są trzy formy prowadzenia działalności, czyli jednoosobowa działalność gospodarcza oraz założenie spółki cywilnej lub spółki prawa handlowego. W praktyce samozatrudnieni najczęściej decydują się na założenie jednoosobowej działalności gospodarczej. Następnym krokiem jest wybór formy opodatkowania. Jeżeli mamy pracować dla byłego pracodawcy, to w pierwszym roku możemy rozliczać się jedynie na zasadach ogólnych. Brak kontynuowania współpracy z byłym pracodawcą pozwala na wybór pomiędzy opodatkowaniem na zasadach ogólnych, ryczałtem, podatkiem liniowym oraz kartą podatkową. Podjęcie decyzji oraz późniejsze prowadzenie działalności ułatwiają wybór dobrego biura rachunkowego, którego pracownicy doradzą, jaką formę działalności i sposób opodatkowania będzie dla nas korzystny, jak również zajmą się prowadzeniem dokumentacji i rozliczaniem podatków.